Autoschade gedekt bij alcoholgebruik?
Wanneer je als bestuurder van een voertuig schade toebrengt aan een ander, zorgt de WAM-verzekeraar van de bestuurder ervoor dat de schade van het slachtoffer wordt vergoed. Maar wanneer de bestuurder onder invloed was van alcohol, kan de verzekeraar deze schade dan op de bestuurder verhalen?
Ongeval
Die vraag stond centraal in een zaak waarin de Hoge Raad onlangs uitspraak deed.
De bestuurder van een auto moest plotseling remmen, omdat zijn voorganger aan ander verkeer voorrang verleende. Omdat hij veel te weinig afstand had gehouden kwam hij in botsing met zijn voorganger. Naast blikschade had het slachtoffer ook behoorlijk wat letsel opgelopen. De totale schade bedroeg € 25.000,–. De veroorzaker was (verplicht) verzekerd en daarom heeft zijn verzekeraar de volledige schade aan het slachtoffer vergoed.
De politie stelde een onderzoek in, waaruit bleek dat de automobilist bijna vier keer zoveel alcohol had gedronken als toegestaan. Hij had dit tegenover de politie ook erkend. Hij verklaarde bovendien dat hij al drie jaar lang iedere donderdag- en vrijdagavond naar de kroeg reed, daar 15 tot 20 biertjes dronk en daarna weer met de auto naar huis reed.
Geen dekking
Hierop besluit de verzekeraar de schade op de automobilist te verhalen. Daarbij beriep de verzekeraar zich op de polisvoorwaarden. Hierin stond dat schade als gevolg van bijvoorbeeld (voorwaardelijk) opzet van de verzekering is uitgesloten. In de polisvoorwaarden wordt verder vermeld dat wanneer er geen dekking bestaat, de verzekeraar het recht heeft om de schade op de automobilist te verhalen. Dat deed de verzekeraar in dit geval ook, maar de automobilist weigerde te betalen.
Procedure
Daarop daagde de verzekeraar de automobilist voor de rechter. Deze veroordeelde de automobilist om de schade aan de verzekeraar terug te betalen. In hoger beroep besliste het Gerechtshof echter anders. Volgens het hof had de automobilist uit de polisvoorwaarden niet hoeven te begrijpen dat de schade van dekking was uitgesloten. In de polisvoorwaarden was namelijk niet expliciet schade ten gevolge van rijden onder invloed uitgesloten. Het hof wees daarom de vordering van de verzekeraar af.
De Hoge Raad vernietigde echter deze uitspraak, omdat de redenering van het hof te kort door de bocht is. De Hoge Raad is van oordeel dat door (wekelijks) zoveel alcohol te drinken en onder invloed aan het verkeer deel te nemen de automobilist een te groot risico heeft genomen. Hierdoor heeft hij volgens de Hoge Raad mogelijk de aanmerkelijke kans bewust aanvaard dat hij een ongeval zou kunnen veroorzaken en dan is er sprake van voorwaardelijke opzet. Als dit komt vast te staan zal de automobilist zijn verzekeraar moeten terugbetalen. De Hoge Raad verwijst de zaak naar een ander hof dat dit nu verder moet beoordelen.
Conclusie
Of schade als gevolg van rijden onder invloed dus verhaalbaar is op de bestuurder onder invloed hangt dus niet alleen af van de inhoud van de polisvoorwaarden, maar ook van het verwijt dat de hem kan worden gemaakt. En iemand die er een gewoonte van maakt om met drank op te rijden, loopt dus een groot risico om zelf de schade te moeten betalen.
Y. van der Horst
