Vervangende toestemming voor reizen met kinderen
Als ouders van een minderjarig kind gescheiden zijn, ligt het voor de hand dat een kind met slechts een van de ouders op vakantie gaat. Als het een buitenlandse vakantiereis betreft, is daarvoor altijd de toestemming van de andere ouder vereist. Gelukkig levert dat meestal geen problemen op; beide ouders begrijpen dat het voor een kind leuk en goed is om een vakantie met de andere ouder door te brengen, zeker als in dat buitenland familie van het kind woont. Soms ontstaan er echter verschillen van mening waar de ouders samen niet uitkomen.
Verschil van mening
Er kunnen meerdere redenen zijn voor de andere ouder om geen toestemming te geven. Soms omdat de andere ouder het niet goed vindt dat een kind een aantal weken aaneen weg is, of is er angst dat een kind in het buitenland wordt achtergelaten. Ook kan de niet-reizende ouder problemen hebben met de gekozen bestemming. Als ouders daarin niet samen tot een oplossing komen, kan de rechter worden gevraagd om “vervangende toestemming” te geven. Het is dan ter beoordeling van de rechter of het onthouden van de toestemming door de andere ouder terecht is. Zo niet, dan komt de beslissing van de rechtbank om vervangende toestemming te geven in de plaats van de toestemming van de andere ouder.
Gevoerde procedures
Kort voor de zomervakantie van 2017 zijn er weer meerdere van dergelijke verzoeken door rechtbanken behandeld. Bij een aantal daarvan ging het om de vraag of het vakantieland voldoende veilig was. Daarbij ging het specifiek om een door de moeder voorgenomen vakantie naar Marokko, waar haar ouders wonen. En in een andere situatie om een door de vader gewenste vakantie met de kinderen naar Turkije, waar beide ouders hun wortels hebben.
Marokko
In beide situaties heeft de rechtbank een afweging moeten maken of de situatie in beide landen voldoende veilig was. In ECLI:NL:RBAMS:2017:4724 ging het over een voorgenomen vakantie in Marokko. De familie van de moeder woont in een gebied waar het onrustig was, werd gedemonstreerd en waar mensen door de regering worden opgepakt. Om die reden vond de vader het onvoldoende veilig voor de kinderen.
De rechtbank oordeelde dat voor het gebied geen negatief reisadvies van het Ministerie van Buitenlandse Zaken gold, en dat de moeder voldoende aannemelijk kon maken dat zij de kinderen niet zou blootstellen aan onveilige situaties.
Turkije
Ook in ECLI:NL:RBROT:2017:5517 heeft de rechtbank de vervangende toestemming gegeven. Geoordeeld werd dat door de moeder gestelde betrokkenheid van haar in het verleden bij de Gülen-beweging onvoldoende aannemelijk was, en gevaar voor de kinderen tengevolge daarvan niet te verwachten was. Ten aanzien van de mogelijkheid van een aanslag in Ankara (waar de vader naar toe wilde gaan met de kinderen) gaf de rechtbank aan dat er weliswaar een veiligheidsrisico werd gezien, maar ook hier was er geen sprake van een negatief reisadvies. Het veiligheidsrisico werd daarom van onvoldoende gewicht geacht, en de vervangende toestemming werd ook hier verleend.
Eigen verantwoordelijkheid reizende ouder
Het lijkt er dan ook op dat de rechtbank niet snel op grond van een veiligheidsrisico een verzoek om vervangende toestemming zal weigeren. Daarbij zal ook zeker een rol spelen dat de ouder, die met een kind zal reizen, ook uitsluitend de bedoeling heeft om de veiligheid niet in gevaar te brengen, en de vakantie plezierig te laten verlopen, zeker ook voor de kinderen.
B.M. van Ham-Oude Elferink
